Sức ép kinh tế vĩ mô và cung cầu đè nặng giá hàng hoá nguyên liệu

Tóm tắt tin tức chung
 
 
1.     Từ việc lợi suất trái phiếu lao dốc đến giá cổ phiếu và dầu thô giảm mạnh, tất cả biến động đều đang cho thấy giới đầu tư lo ngại suy thoái sắp đổ bộ vào nền kinh tế Mỹ. Sau khi hai ngân hàng SVB và Signature bị đóng cửa, các thị trường lại càng thêm bất an bởi khủng hoảng của Credit Suisse.
2.     Phố Wall đã tranh cãi về nguy cơ Mỹ rơi vào suy thoái trong suốt nhiều tháng. Nhiều nhà kinh tế dự đoán nỗi sợ sẽ hóa thành sự thật vào nửa cuối năm nay.
3.     Loạt biến động mới đây của thị trường sau sự sụp đổ của hai ngân hàng cấp khu vực tại Mỹ đã khiến một số chuyên gia đẩy nhanh dự đoán của họ. Các nhà kinh tế cũng đang hạ thấp dự báo tăng trưởng dựa trên giả định rằng hoạt động cho vay của các ngân hàng sẽ giảm sút.
4.     Cổ phiếu ngân hàng tiếp tục kéo thị trường chứng khoán Mỹ đi xuống trong ngày 15/3, tờ CNBC đưa tin. First Republic lao dốc 21% và PacWest mất gần 13%. Nhưng năng lượng mới là ngành giảm mạnh nhất, đi xuống 5,4% trong lúc giá dầu thô sụt hơn 5%. Giá dầu WTI giao sau rớt xuống còn 67,61 USD/thùng, mức thấp nhất kể từ tháng 12/2021.
5.     Cùng lúc đó, thước đo sự sợ hãi trên thị trường là chỉ số VIX lại vọt lên mức 29,91 điểm trước khi đóng cửa ở 26,1 điểm, cao hơn 10% so với hôm trước. Chỉ số S&P 500 đóng cửa giảm 0,7% xuống 3.891 điểm.
6.     Thị trường trái phiếu Kho bạc Mỹ thường tương đối bình ổn nhưng cũng biến động mạnh trong những ngày qua. Lợi suất trái phiếu Kho bạc kỳ hạn hai năm kết phiên 15/3 ở mức 3,89%, nhưng trong phiên đã có lúc rơi xuống 3,72%, thấp hơn hẳn mức đóng cửa phiên trước đó là 4,22%. Hai năm là kỳ hạn lợi suất phản ánh chính xác nhất quan điểm của các nhà đầu tư về hướng đi chính sách của Fed.
7.     Trong một năm qua, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã cố gắng giảm tốc nền kinh tế để hạ nhiệt lạm phát. Chỉ số giá tiêu dùng tháng 2 cho thấy lạm phát vẫn nóng. Nhưng một loạt tin dữ về ngân hàng khiến nhà đầu tư lo ngại rằng việc tín dụng suy giảm sẽ kéo nền kinh tế đi xuống, và các đợt tăng lãi suất của Fed sẽ càng đẩy nhanh quá trình này.
8.     Do đó, các hợp đồng lãi suất quỹ liên bang tương lai cũng biến động dữ dội trong ngày 15/3. Tuy nhiên, thị trường vẫn thấy có 50% khả năng Fed tăng lãi suất 25 điểm cơ bản (bps) trong cuộc họp chính sách tuần sau. Thị trường cũng đang phản ánh dự đoán rằng Fed sẽ tung ra vài đợt cắt giảm lãi suất trong năm nay, CNBC cho biết.
 
 
Lịch sự kiện kinh tế

Năng Lượng

 
Giá dầu lao dốc về mức thấp nhất kể từ tháng 12/2021 trong bối cảnh nhà đầu tư đón nhận hàng loạt các tin tức tiêu cực từ cả yếu tố vĩ mô và bức tranh cung cầu. Kết thúc phiên 15/03, giá dầu thô WTI giảm 5,22% về 67,61 USD/thùng, giá dầu thô Brent giảm 4,85% về 73,69 USD thùng. 
Giá hồi phục nhẹ và đi ngang trong phiên sáng sau các số liệu kinh tế tích cực của Trung Quốc, với sản lượng công nghiệp và doanh số bán lẻ tăng lần lượt 2,4% và 3,5% so với cùng kỳ năm ngoái.  
Tuy nhiên, đà tăng không duy trì được lâu khi sức bán mạnh xuất hiện từ cuối phiên chiều khi thị trường châu Âu mở cửa. Những lo ngại về một cuộc khủng hoảng của ngành ngân hàng tiếp tục được lan rộng từ Mỹ sang Châu Âu. Cụ thể, sau vụ việc của Ngân hàng Silicon Valley Bank, các nhà đầu tư đặt câu hỏi về nguy cơ vỡ nợ của Credit Suisse, một trong những ngân hàng đầu tư lớn nhất trên thế giới. Điều này được phản ánh qua việc khoản phí cho hợp đồng hoán đổi rủi ro vỡ nợ (CDS) kỳ hạn 5 năm của ngân hàng này đã tăng lên mức kỷ lục. 
Tin tức này khiến cho dòng tiền rời khỏi các thị trường đầu tư rủi ro, trong đó có thị trường dầu. Các nhà đầu tư chuyển hướng sang nắm giữ các loại tài sản có tính an toàn và thanh khoản cao như đồng bạc xanh, chỉ số Dollar Index phục hồi hơn 1% lên 104,65 điểm. Tâm lý hoảng loạn cùng với áp lực bán đột ngột tăng mạnh khiến cho giá dầu thô WTI đã có lúc giảm về dưới 66 USD/thùng, và giá dầu Brent từng giảm về dưới 72 USD/thùng. 
Những lo ngại về suy thoái kinh tế cũng gia tăng khi mà sức khỏe của ngành ngân hàng tại các nền kinh tế lớn như Mỹ và châu Âu suy yếu do ảnh hưởng của chính sách tiền tệ thắt chặt. Triển vọng tiêu thụ dầu thô vì thế cũng trở nên xấu đi, lấn át những kỳ vọng vào sự phục hồi của Trung Quốc. 
Bên cạnh những tin tức kinh tế, hai báo cáo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) và Cơ quan Quản lý Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) không mang lại bất kỳ sự hỗ trợ nào cho giá dầu, trái lại còn làm gia tăng lực bán. Cụ thể, IEA ước tính nhu cầu tiêu thụ sẽ cán mốc kỷ lục 102 triệu thùng/ngày trong năm nay, tuy nhiên thị trường dầu vẫn đối mặt với nguy cơ dư cung trong nửa đầu năm 2023.  
Mức thặng dư sẽ được thu hẹp và có thể chuyển sang thâm hụt vào nửa cuối năm khi nhu cầu dự kiến sẽ phục hồi mạnh mẽ ở Trung Quốc. Bên cạnh đó, tồn kho dầu của các nước thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) tăng thêm 54,8 triệu thùng lên 2,85 tỷ thùng, mức cao nhất trong vòng 18 tháng.  
Báo cáo của EIA trong phiên tối cũng cho thấy tồn kho dầu thô thương mại của Mỹ tăng 1,6 triệu thùng trong tuần kết thúc ngày 10/3, lên mức 851,6 triệu thùng. Tồn kho xăng và nhiên liệu chưng cất giảm lần lượt 2,1 triệu thùng và 2,5 triệu thùng. Mức thay đổi khiêm tốn cộng với số liệu không bất ngờ so với dự báo của thị trường khiến cho báo cáo tuần của EIA tương đối mờ nhạt và không tạo được sức mua với thị trường.  
     Theo MXV, hiện nguồn cung dầu thô không còn phải đối mặt với tình trạng bị thắt chặt trong ngắn hạn, trong khi đó triển vọng tiêu thụ ngày càng kém khả quan do những rủi ro suy thoái kinh tế. Các tin tức này đã khiến cho sức bán hoàn toàn áp đảo trong phiên hôm qua và đẩy giá dầu về mức thấp nhất trong vòng hơn một năm.
 
Kim Loại                                     

Thị trường tài chính nói chung đã trải qua phiên giao dịch hôm qua ngày 15/03 với mức biến động mạnh mẽ khi rủi ro tài chính tiếp tục xuất hiện kể từ sau sự phá sản của Ngân hàng SVB trước đó. Điều này đã có tác động đáng kể đối với thị trường kim loại. Đối với nhóm kim loại quý, giá bạc tăng khá mạnh trong phiên trước khi kết thúc với mức giảm 0,72% xuống 21,88 USD/ounce. Giá bạch kim giảm 2,71% xuống 970,3 USD/ounce.  
Tâm điểm gây chấn động với thị trường trong ngày hôm qua xuất phát từ những thông tin cho rằng Ngân hàng Credit Suisse của Thuỵ Sỹ, một trong những ngân hàng đầu tư lớn nhất trên thế giới có thể vỡ nợ. Cụ thể, giá các hợp đồng hoán đổi vỡ nợ tín dụng (CDS) của Credit Suisse, công cụ được sử dụng để bảo hiểm cho các khoản nợ của ngân hàng đã đạt mức cao kỷ lục. Đây là dấu hiệu thường cho thấy mối lo ngại cực kỳ lớn của giới đầu tư. Mức phí hơn 1.000 điểm cơ bản đối với các CDS kỳ hạn 1 năm của các ngân hàng lớn là một hiện tượng cực kỳ hiếm. Các ngân hàng lớn của Hy Lạp từng giao dịch ở mức tương tự trong cuộc khủng hoảng nợ và suy thoái kinh tế của nước này.  
Sự hoảng loạn của thị trường khiến tình trạng bán tháo đối với các tài sản rủi ro liên tục được thúc đẩy. Lo ngại về sự sụp đổ của hàng loạt ngân hàng kể từ sau sự phá sản của ngân hàng SVB tại Mỹ có thể dẫn tới một cuộc khủng hoảng, khiến vai trò trú ẩn của vàng được phát huy mạnh mẽ, bên cạnh đồng USD có tính thanh khoản cao, và trái phiếu kho bạc Mỹ có độ rủi ro thấp. Vai trò trú ẩn của bạch kim kém hơn bạc, dẫn tới đà giảm mạnh mẽ hơn. Nhìn chung, dòng tiền chủ yếu tập trung vào việc nắm giữ tiền mặt, tích luỹ vàng và trú ẩn trên thị trường trái phiếu, kéo lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ 10 năm giảm mạnh 23 điểm, khiến nhu cầu trú ẩn đối với bạc và bạch kim khá mờ nhạt. 
Lo ngại khủng hoảng và suy thoái có thể xảy ra trong tương lai đã đẩy giá đồng, thước đo sức khỏe của nền kinh tế liên tục lao dốc trong phiên. Cụ thể, giá đồng COMEX kết thúc phiên với mức giảm 4% xuống còn 3,84 USD/pound, mức giảm trong ngày mạnh nhất kể từ đầu tháng 7 năm ngoái. Trước đó, đồng mở cửa phiên với lực mua tích cực khi dữ liệu kinh tế tại Trung Quốc cho thấy mức độ phục hồi khả quan. Mặc dù vậy, các tin tức tiêu cực và tâm lý hoảng loạn trên thị trường tài chính đã liên tục đẩy giá đồng xuống mức thấp nhất kể từ ngày 5/1 đầu năm.  
    Quặng sắt là mặt hàng kim loại cơ bản duy nhất giữ được sắc xanh với mức tăng khiêm tốn 0,35% lên 132,18 USD/tấn. Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) mới đây đã bổ sung thêm 281 tỷ nhân dân tệ thông qua các khoản cho vay trung hạn để cung cấp thêm thanh khoản cho các ngân hàng, do nhu cầu cho vay tăng cao khi nền kinh tế dần phục hồi. Giá sắt thép thường nhạy cảm nhất với các kích thích kinh tế, do vai trò quan trọng trọng đầu tư xây dựng đem lại triển vọng tích cực cho nhu cầu, từ đó, hỗ trợ cho giá.
 
Nông Sản                                                   

Trong bối cảnh triển vọng nhu cầu đối với ngô Mỹ đang ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực, trong đó có việc các nhà nhập khẩu Trung Quốc đang chuyển sang mua ngô Mỹ thay cho ngô Brazil, giá ngô đã ghi nhận phiên hồi phục thứ hai liên tiếp. Đà hồi phục của giá cũng nhận được sự hỗ trợ từ việc tình hình mùa vụ tại Brazil diễn ra khá chậm chạp. Tuy vậy, trước sức ép từ lực bán chốt lời của thị trường, đà tăng của giá ngô bị thu hẹp đáng kể và giá đóng cửa phiên với mức tăng gần 1%.
 
Trong khi đó, động lực tăng chính của giá lúa mì vẫn là sự không chắc chắn của thị trường về tương lai của thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen. Nhưng giống như ngô, giá lúa mì cũng phải chịu áp lực bán chốt lời khá mạnh của các nhà đầu tư. Kết thúc phiên hôm qua, giá lúa mì đóng cửa với mức tăng 0.93%, qua đó ghi nhận phiên hồi phục thứ tư liên tiếp, sau khi chạm mức thấp nhất trong vòng 20 tháng vào cuối tuần trước.
 
Đóng cửa phiên giao dịch ngày 15/03, giá đậu tương tiếp tục đà suy yếu nhưng diễn biến chính vẫn khá rung lắc.Bên cạnh những thông tin về triển vọng cung cầu, áp lực bán kĩ thuật ở vùng kháng cự tâm lí 1500 cũng góp phần lý giải cho sắc đỏ của mặt hàng này.
 
    Tương tự như diễn biến đậu tương, giá khô đậu cũng rung lắc và ghi nhận mức giảm nhẹ. Đối với dầu đậu, cũng theo báo cáo của NOPA, tồn kho tại Mỹ đã giảm xuống lần đầu tiên sau 5 tháng, thấp hơn dự đoán của các chuyên gia. Đây chính là yếu tố đã giúp giá mặt hàng này quay đầu bật tăng mạnh trở lại vào cuôi phiên bất chấp sức ép từ diễn biến lao dốc của thị trường dầu thô trong phiên hôm qua.
 
Nguyên Liệu Công Nghiệp

Kết thúc phiên giao dịch ngày 15/03, sắc đỏ bao trùm trên bảng giá các mặt hàng nhóm nguyên liệu công nghiệp, trừ mặt hàng dầu cọ thô. Hai mặt hàng cà phê tiếp tục suy yếu trước áp lực từ các thông tin tài chính.
Arabica tiếp tục suy yếu với mức giảm 1.62% trong phiên hôm qua. Dollar Index tăng mạnh 1.01%, kéo theo tỷ giá USD/Brazil tiếp tục khởi sắc, từ đó kích thích nhu cầu bán hàng của nông dân Brazil do chênh lệch tỷ giá. Bên cạnh đó, tồn kho Arabica đạt chuẩn trên Sở ICE New York duy trì ở mức 785,577 bao, cao nhất trong 2 tuần trở lại đây cũng góp phần khiến giá giảm.
Robusta cũng tiếp tục suy yếu với mức giảm 0.53% trong phiên thứ 4 liên tiếp. Tồn kho Robusta trên Sở ICE London tiếp tục tăng lên 74,330 tấn, cao nhất trong 3 tháng gần đây.
Bông quay đầu giảm mạnh 2.78% sau 2 phiên tăng liên tiếp nhờ hỗ trợ từ Dollar Index. Theo đó, Dollar Index khởi sắc trở lại khiến giá bông Mỹ trở nên đắt đỏ hơn đối với khách hàng nắm giữ các loại tiền tệ khác, từ đó hạn chế lực mua trên thị trường và gây sức ép khiến giá giảm. Cùng với đó, giá dầu thô tiếp tục suy yếu, khiến Polyester, chất thay thế chính của bông trở nên rẻ hơn và kéo theo giá bông quay đầu giảm.
Nối dài đà giảm từ 2 phiên trước đó, đường thô ghi nhận mức giảm gần 1% trong phiên hôm qua. Giá dầu thô tiếp tục giảm sâu đã thúc đẩy các nhà máy ép mía tại Brazil ưu tiên lượng mía ép cho sản xuất đường, khiến nguồn cung mặt hàng này trở nên nới lỏng, từ đó gây áp lực khiến giá tiếp tục giảm.
    Ở chiều ngược lại, giá dầu cọ thô tăng nhẹ trở lại trong ngày hôm qua, trong bối cảnh nhu cầu xuất khẩu tăng mạnh. Theo Financial Times, chính phủ Vương quốc Anh đang lên kế hoạch loại bỏ thuế xuất khẩu đối với dầu cọ từ Malaysia, sau khi tham gia một thỏa thuận thương mại tự do châu Á – Thái Bình Dương. Điều này dự kiến sẽ thúc đẩy nhu cầu và hỗ trợ giá.

Nguồn: Trung tâm tin tức sở giao dịch hàng hóa phái sinh Việt Nam & VMEX.